[ Pobierz całość w formacie PDF ]
użytkowania współczesnej techniki nie przeszkadzają rutynowemu myśleniu, a nawet mu pomagają. Hałas
równie skutecznie zagłusza twórczą intuicję. Idą z tym w parze doniesienia o pogorszeniu swobodnej
wyobrazni przez realistyczną fotografię. Piotr Francuz Obrazy w umyśle: Obrazkowa cywilizacja coraz
szczelniej wypełnia obszary ludzkiej pomysłowości, pozostawiając wyobrazni coraz mniej miejsca na
swobodne i spontaniczne kreacje światów niemożliwych. Dzisiaj prawie żadnej rzeczy nie musimy sobie
wyobrażać, bo możemy jej obraz po prostu zobaczyć na billboardach, ekranach kin lub w podręcznikach
szkolnych. Proces edukacji w zakresie rozumienia sztuk wizualnych i nowych mediów oraz w zakresie
rozwoju umiejętności wyobrażeniowych praktycznie jest w zaniku . Dawid Wiener: Nasz mózg jest
mózgiem społecznym cale jego partie służą relacjom z otoczeniem. Dorastając przed komputerem,
ryzykujemy, że będziemy ślepi na emocje innych . W poczcie e-mailowej krąży nostalgiczno-żartobliwy
tekst o minionym czasie PRL-u pod tytułem Tacy byliśmy! Przytaczam jego drobny fragment: NIE
MIELIZMY Playstations, Nintendo 64, X-Boxes, gier wideo, 99 kanałów w TV, DVD i wideo, Dolby
Surround, komórek, komputerów ani chatroomów w internecie& .lecz mieliÅ›my PRZYJACIÓA!
Dzisiaj ideałem jest potulny, zaprogramowany przez media, czuły na reklamę konsument (szczególnie na jej
kwintesencjÄ™, czyli modÄ™). W cywilizacji nakierowanej na konsumpcjÄ™, olbrzymiÄ… rolÄ™ (nie do przecenienia
dla biznesu) pełni fotografia. Z dotychczasowej funkcji obrazowania świata odziedziczonej po malarstwie,
40
fotografia została w dużej mierze uwolniona przez telewizję, wideo i kino. Współcześnie, główną rolą
fotografii jest umacnianie społeczeństwa konsumpcyjnego, którego zasadą jest według niektórych opinii
pracuj, pracuj, aż padniesz, po to, żebyś miał na konsumpcję . W dalekiej perspektywie w skali całego
globu, nieustannie wzrastająca konsumpcja jest działaniem utopijnym. Jak na razie, konsumpcja stanowi w
wielu krajach rozwiniętych trzy czwarte PKB (Produkt Krajowy Brutto). Bez konsumpcji gospodarki się nie
rozwijajÄ….
Wspomniałem o czwartej władzy mediów, co potocznie kojarzy się z telewizją. Władza zawsze opierała się
na komunikacji, poprzez którą wywiera się wpływ na ludzkie umysły. W społeczeństwie sieciowym
komunikacja nie ogranicza się do pionowej wymiany za pomocą tradycyjnych massmediów. Ma ona postać
poziomej komunikacji, skupionej wokół internetu i sieci mobilnych. Manuel Castells uważa, że powstaje
coÅ›, co nazywa indywidualnymi mediami masowymi. W polityce oddolna mobilizacja obywatelska staje siÄ™
teraz także częścią czwartej władzy, poprzez możliwość rozpowszechniania indywidualnych opinii, oraz
finansowego wsparcia przez tworzące się samorzutnie grupy osób.
Rozważając jeszcze inne zagadnienie, Nicholas Carr zwraca uwagę na bardzo ważne aspekty wpływu
internetu na funkcjonowanie naszego mózgu. Opisując doświadczenia jakich dokonał Gary Small, Nicholas
Carr zauważa, że wielu osobom wydawało się, że dzięki Google`owi stajemy się bardziej inteligentni, bo to
on sprawia, że komórki naszego mózgu utrzymywane są w ciągłej aktywności. Jednak większa aktywność
niekoniecznie oznacza lepsze funkcjonowanie mózgu. Prawdziwym objawieniem było to, w jakim tempie i
w jak wielkim zakresie internet przeprogramowuje ścieżki neuronalne. Eksplozja technologii cyfrowej nie
tylko wpływa na zmianę naszego stylu życia i sposobu porozumiewania się z kolei podsumowuje Gary
Small ale też wywołuje szybkie i głębokie zmiany w naszych mózgach . Patricia Greenfield napisała, że
każde medium rozwija pewne zdolności kognitywne kosztem innych & Coraz intensywniejsze korzystanie
przez nas z sieci doprowadziło do powszechnego i wyrafinowanego rozwoju umiejętności wizualno-
przestrzennych. Te zyski idą jednak w parze z obniżoną zdolnością do głębokiego przetwarzania bodzców,
które leży u podstaw świadomego zdobywania wiedzy, analizy intuicyjnej, krytycznego myślenia, wyobrazni
i refleksji . Michael Merzenich sformułował jeszcze bardziej dosadny wniosek. Według niego, wykonując w
internecie wiele zadań naraz, tresujemy nasze mózgi, aby koncentrowały się na różnych śmieciach .
Obecnie jesteśmy świadkami największej w dziejach ludzkości rewolucji w dziedzinie komunikacji
społecznej. Wynalazki druku i fotografii stanowiły tylko preludium dzisiejszych przeobrażeń całej, globalnej
cywilizacji. Reasumując w największym skrócie współczesne przemiany społeczeństw wskutek
niesamowitego rozwoju telekomunikacji, można mówić o MOBILNOZCI, PRZEyROCZYSTOZCI,
WIRTUALNOZCI, NASKÓRKOWOZCI I WZAJEMNYM UZALE%7Å‚NIENIU NASZEGO ZWIATA.
Fotografia a pamięć
Istnieje pewna analogia pomiędzy strukturami obrazu fotograficznego i wzrokowego, poza wąskim
obszarem niekonwencjonalnej fotografii. Dla przypomnienia chodzi o perspektywę centralną, jasność
(światłocień) i barwę. Dłuższy lub krótszy czas, który upływa od ekspozycji poprzez opracowanie
41
informacji aż do momentu percepcji, skłania do pojęcia widoku odroczonego. Zjawisko to jest szczególnie
widoczne w przypadku transmisji zdjęć z kosmosu, chociaż w fotografii cyfrowej używanej na co dzień
odroczenie jest nieodczuwalne. Podobieństwo obrazu fotograficznego do wzrokowego pod względem
struktury i trwałość tego pierwszego, pozwala przyrównać go do pamięci osobistej. Obraz fotograficzny
jako pamięć zewnętrzna jest bardziej niezawodny niż pamięciowy w naszym umyśle, ponieważ nie podlega
procesom prowadzącym do ubytków lub uzupełnień treści obrazu. Poza tym ma jeszcze jedną,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]